Przejdź do treści
Zatrucie amitrazą u zwierząt

Zatrucie amitrazą u zwierząt

Zatrucie amitrazą u zwierząt

Spis treści:
    Add a header to begin generating the table of contents

    Zatrucie amitrazą u zwierząt, zwłaszcza u psów i kotów może mieć bardzo poważne konsekwencje zdrowotne. 

    Amitraza to substancja chemiczna (akarycyd formamidynowy) używana miejscowo w celu zwalczania infestacji kleszczami, roztoczami i wszami. Stosowana jest w obrożach przeciw kleszczowych (np. Preventic), preparatach owadobójczych (np. TakTic) oraz w pszczelarskich produktach do zwalczania warozzy (np. Apivar). Częstość stosowania tych środków sprzyja występowania zatruć zwłaszcza u psów, a sporadycznie u kotów. Co najlepsze na kleszcze dla zwierząt?

    Patofizjologia zatrucia amitrazą u zwierząt

    • Procesem chorobowym objęty jest układ nerwowy, wydzielania wewnętrznego oraz pokarmowy.
    • Objawy kliniczne związane są głównie z działaniem alfa2-agonistycznym.
    • Po doustnym przyjęciu dużej dawki u psów – najwyższe stężenie w osoczu występuje po około 6 godzinach, okres półtrwania eliminacji wynosi 24 godziny, metabolity wydalane są z moczem.
    • Spożycie nasączonej amitrazą obroży powoduje ciągłe zatrucie, aż do momentu wydalenia fragmentów obroży z kałem.
    • Zatrucie – na ogół zdarza się po spożyciu impregnowanych obroży oraz gdy zastosuje się naskórnie nieprawidłowo rozcieńczony roztwór oraz gdy roztwór jest przyjęty doustnie.
    • Zatrucie amitrazą u zwierząt: częściej występuje u psów (szczególnie wrażliwe rasy toy oraz zwierzęta w starszym wieku), rzadko zgłaszane zatrucia u kotów i innych gatunków.

    Objawy zatrucia amitrazą u zwierząt

    • różny stopień depresji (od łagodnej do ciężkiej)
    • osłabienie
    • ataksja (niezborność ruchowa)
    • zaleganie
    •  zwolnienie akcji serca (bradykardia)
    • obniżenie temperatury (hipotermia)
    • wymioty
    • biegunka
    • wielomocz
    • ból brzucha
    • śmierć

    Przyczyny zatrucia amitrazą u zwierząt

    • Spożycie impregnowanej obroży lub jej części.
    • Nieprawidłowe zastosowanie miejscowego amitrazy (zbyt duże stężenie).
    • Spożycie nierozcieńczonego roztworu.
    • Po zastosowaniu prawidłowo rozcieńczonego i zaaplikowanego roztworu – zatrucie zdarza się rzadziej.
    • Zwierzęta starsze, rasy toy oraz zwierzęta starsze i wycieńczone – mogą być bardziej wrażliwe.

    Rozpoznanie zatrucia amitrazą u zwierząt

    Prawidłowe rozpoznanie zależy od objawów klinicznych, informacji uzyskanych z wywiadu o narażeniu oraz eliminacji innych czynników.

    W rozpoznaniu różnicowym bierzemy pod uwagę:

    • zatrucie lekami takimi jak: marihuana, opioidy, barbiturany, benzodiazepiny, fenotiazyny, leki przeciw nadciśnieniu, leki zwiotczające mięśnie szkieletowe, narkotyki
    • przedawkowanie środków przeciw pasożytniczych takich jak: iwermektyna, awermektyna, milbemycyna, zwłaszcza u wrażliwych ras
    • spożycie alkoholi: etanolu, glikolu etylenowego (płyn przeciw zamarzaniu), metanol (płyn do spryskiwaczy), alkohol izopropylowy (spirytus skażony)
    • paraliż kleszczowy, botulizm, uraz głowy, cukrzyca, nadczynność kory nadnerczy, niedoczynność tarczycy, ciężka niedokrwistość, niewydolność serca oraz wstrząs anafilaktyczny
    • przekaż 1,5% podatku na ochronę praw zwierząt
    Zatrucie amitrazą u zwierząt

    Zatrucie amitrazą u zwierząt

    Badania laboratoryjne i dodatkowe

    Zatrucie amitrazą u zwierząt powoduje:

    • hiperglikemię – często
    • wzrost aktywności enzymów wątrobowych – rzadko
    • RTG jamy brzusznej może uwidocznić zapięcie obroży w przewodzie pokarmowym
    • zmiany anatomopatologiczne (sekcyjnie): przy długotrwałym narażeniu na wysoką dawkę – zwiększona masa wątroby, rozrost warstwy rdzennej kory nadnerczy.

    Leczenie zwierząt zatrutych amitrazą

    • ciężkie przypadki zatrucia wymagają leczenia stacjonarnego
    • czasami występująca lekka sedacja (po prawidłowo zastosowanych roztworach) – zwykle przemija sama i nie wymaga leczenia
    • lekkie objawy po zastosowaniu miejscowym amitrazy – miejsce zastosowania należy przemyć wodą z płynem do mycia naczyń oraz spłukać dużą ilością wody; należy rozpocząć nieswoistą terapię wspomagającą (płyny dożylne, utrzymanie prawidłowej temperatury ciała i wspomaganie odżywiania); należy monitorować stan zwierzęcia przez 1-2 dni aż do zauważenia poprawy
    • po spożyciu obroży – jak najszybciej usunąć endoskopem fragmenty obroży z żołądka

    Leczenie farmakologiczne zatrucia amitrazą

    LEKI Z WYBORU

    Spożycie obroży – zwierzę nie wykazuje objawów klinicznych:

    • EMETYKI (leki wymiotne) – 3% roztwór wody utlenionej (2,2 ml/kg m.c doustnie maksymalnie 45 ml, po nakarmieniu wilgotną karmą); nie zaleca się apomorfiny i ksylazyny
    • WĘGIEL AKTYWOWANY – (2 g/kg m.c. doustnie)

    Zauważalna depresja – po zatruciu amitrazą

    Należy odwrócić farmakologicznie efekty alfa2-adrenergiczne poprzez podanie:

    • JOHIMBINY – 0,11 mg/kg m.c. dożylnie w powolnym podaniu; znosi depresję i bradykardię w ciągu kilku minut
    • CHLOROWODOREKU ARIPAMEZOLU (ANTISEDAN) – 0,05 mg/kg m.c. domięśniowo, znosi objawy zatrucia w ciągu 10 minut; jeżeli zajdzie taka potrzeba podanie należy powtórzyć; jest alternatywą w przypadku braku johimbiny

    Pacjent może wymagać powtórzonego podawania w/w leków co 4-8 godzin, ponieważ okres półtrwania tych leków u psów jest krótki, a okres półtrwania amitrazy jest znacznie dłuższy.

    Johimbina i atipamezol są lekami pobudzającymi OUN – nadmierna podaż może skutkować niepokojem, pobudzeniem i rzadko napadem drgawek.

    Dalsze postępowanie w przypadku zatrucia amitrazą u zwierząt

    • Należy kontrolować: temperaturę ciała, ciśnienie krwi, stężenie glukozy w osoczu i częstość pracy serca.
    • Obserwacja, czy nie nastąpi nawrót objawów klinicznych, powinna trwać minimum 24-72 godzin.
    • Zatrucie po wyleczeniu nie pozostawia długotrwałych, niekorzystnych skutków.
    • Zwierzęta bardziej wrażliwe (starsze lub wyniszczone) wymagają dłuższej rekonwalescencji.

    Skomentuj

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

    Scroll to Top