Petycja charytatywna weterynaria

Zwracamy się z wnioskiem o pilną interwencję w sprawie podjęcia prac zmierzających do nowelizacji ustawy o zakładach leczniczych dla zwierząt w zakresie obejmującym zaliczenie organizacji pozarządowych, w tym posiadających status organizacji pożytku publicznego, do katalogu podmiotów, mogących wykonywać usługi weterynaryjne niebędących przedsiębiorcami.

 Jako organizacja pozarządowa, mająca status organizacji pożytku publicznego zwracamy się z prośbą o likwidację istniejącej luki prawnej i umożliwienie organizacjom wykonywanie działalności weterynaryjnej w formie działalności statutowej, a nie gospodarczej.

Praktyka obowiązująca podczas rejestracji zakładów leczniczych dla zwierząt pokazuje, że obecnie w rejestrach prowadzonych przez okręgowe Izby Lekarsko-Weterynaryjne widnieje kilkadziesiąt podmiotów wykonujących działalność weterynaryjną niebędących przedsiębiorcami. Przez lata stan ten był akceptowany i kolejne władze nie robiły nic, aby doprowadzić do porządku przepisy prawa. Dopiero osobiste animozje Prezesa Zachodniopomorskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej w stosunku do naszej organizacji, spowodowały precedens, który może doprowadzić do wykreślenia wszystkich, nieprowadzących działalności gospodarczej podmiotów z rejestrów zakładów leczniczych dla zwierząt ( są to m.in. fundacje, stowarzyszenia, jednostki budżetowe, w tym kliniki wyższych uczelni weterynaryjnych). Świadczy o tym uzasadnienie Uchwały Nr 5/2023/VIII Prezydium Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z dnia 30 maja 2023 r.

Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz. U. z 2019 r., poz. 24 t.j.) jednostronnie obliguje m.in. fundacje i stowarzyszenia do działalności weterynaryjnej jako działalności gospodarczej, co w konsekwencji pozbawia nas zagwarantowanego prawa prowadzenia działalności jako statutowej, niegospodarczej, zgodnie z naszą tożsamością. Przepisy tej ustawy ingerują w status prawny wielu organizacji non – profit, szczególnie organizacji pożytku publicznego prowadzących działalność weterynaryjną, która jest działalnością statutową tych podmiotów (tak jak w naszym przypadku).

Głównym celem statutowym naszej organizacji jest zapewnienie opieki weterynaryjnej potrzebującym zwierzętom, a z art. 20 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, wynika, że  organizacja pożytku publicznego może prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie jako dodatkową w stosunku do działalności pożytku publicznego (odpłatnej bądź nieodpłatnej). Przekształcenie wszystkich usług weterynaryjnych w działalność gospodarczą spowoduje de facto wyłączenie całej sfery tych usług  z obszaru aktywności społecznej obywateli oraz pogorszy sytuację zwierząt wymagających pomocy weterynaryjnej.

Konsekwencje braku jednoznacznego uregulowania przepisów są takie, że organizacje pozarządowe de facto muszą albo zaprzestać działalności albo spełnić wymogi ustawowe. Ponadto, praktyka pokazuje, że swobodna interpretacja istniejących przepisów przez Izby Lekarsko-Weterynaryjne powoduje, że organizacje stały się zakładnikami samorządu weterynaryjnego, gdyż od ich uznaniowości zależy możliwość wykonywania działalności weterynaryjnej. Organizacje, takie jak nasza, które są dla samorządu niewygodne zostają pozbawione możliwości realizowania swojej misji.

Zwracamy się o zmianę ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz. U. z 2019 r., poz. 24 t.j.), analogicznie do zmian wprowadzonych w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991 t.j.).

Przypominamy, że początkowo art. 16 ust. 1 i art. 205 ustawy o działalności leczniczej, definiował działalność leczniczą jako formę prowadzenia działalności gospodarczej i nakazywał wszelkim podmiotom (w tym organizacjom społecznym – pozarządowym i organizacjom kościelnym), które ją prowadzą przekształcenie się w przedsiębiorstwa. W praktyce oznaczało to, że organizacje pozarządowe prowadzące na przykład hospicja, czy centra opieki paliatywnej musiałyby zarejestrować się jako przedsiębiorcy. Propozycja ta spotkała się z protestem organizacji i w ustawie nastąpiły zmiany.

Postulujemy, aby w przypadku ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz. U. z 2019 r., poz. 24 t.j.) stało się analogicznie.

Zmiany w Ustawie o działalności leczniczej doprowadziły do uznania podmiotów niebędących przedsiębiorcami, jako właściwe do wykonywania tej działalności, a art. 16 zyskał następujące brzmienie:

Art. 16.

1. Działalność lecznicza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

1a. Nie stanowi działalności regulowanej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców działalność lecznicza:

1) podmiotów leczniczych w formie jednostki budżetowej;

1a) podmiotów leczniczych w formie jednostki wojskowej;

2) wykonywana jako:

1. a) działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571), chyba że zachodzą przesłanki określone w art. 9 ust. 1 tej ustawy,
2. b) działalność charytatywno-opiekuńcza, jeżeli przepisy odrębne przewidują prowadzenie takie.
3. Do działalności leczniczej, o której mowa w ust. 1a, stosuje się przepisy dotyczące działalności regulowanej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Przez analogię proponujemy zmienić art. 16. Ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz. U. z 2019 r., poz. 24 t.j.) i zamiast istniejącego:

Art. 16

1. Prowadzenie zakładu leczniczego dla zwierząt jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212),

wprowadzić:

Art. 16

1. Prowadzenie zakładu leczniczego dla zwierząt jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212).

1a. Nie stanowi działalności regulowanej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców działalność lecznicza:

1) podmiotów leczniczych w formie jednostki budżetowej;

2) wykonywana jako:

1. a) działalność pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571), chyba że zachodzą przesłanki określone w art. 9 ust. 1 tej ustawy,
2. Do działalności leczniczej, o której mowa w ust. 1a, stosuje się przepisy dotyczące działalności regulowanej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Wprowadzenie w/w zmian jest istotne z punktu widzenia interesu publicznego, dlatego wnosimy o jak najszybsze podjęcie prac zmierzających do nowelizacji ustawy o Zakładach leczniczych dla zwierząt w zakresie obejmującym zaliczenie organizacji pozarządowych, w tym posiadających status organizacji pożytku publicznego, do katalogu podmiotów wykonujących działalność weterynaryjną niebędących przedsiębiorcami.