5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe u psa i kota
Spis treści
5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe. Problemy z gruczołami okołoodbytowymi to częsty i nawracający problem u wielu psów i kotów.
Gruczoły okołoodbytowe (inaczej zatoki odbytowe lub worki odbytowe) to parzyste struktury gruczołowe, zlokalizowane obustronnie w obrębie odbytu, w pozycji odpowiadającej godzinie 4 i 8 (przy obrazowym przedstawieniu tarczy zegara).
Ich podstawową funkcją jest produkcja i magazynowanie gęstej, oleistej wydzieliny o charakterystycznym, intensywnym zapachu. Wydzielina ta, uwalniana podczas defekacji, służy do znakowania terytorium, komunikacji wewnątrzgatunkowej (szczególnie u psów) oraz ułatwiania oddawania kału poprzez jego poślizg.
U psów, dysfunkcje gruczołów okołoodbytowych są diagnozowane stosunkowo zwłaszcza u ras małych i miniaturowych. Problemy te mogą manifestować się różnorodnymi objawami, od dyskomfortu i świądu okolicy odbytu, po poważne stany zapalne, ropnie, a nawet przetoki.
U kotów, schorzenia gruczołów okołoodbytowych występują rzadziej i zazwyczaj przebiegają łagodniej, niemniej jednak, ich wystąpienie również wymaga interwencji lekarza weterynarii.
Objawy przepełnionych gruczołów okołoodbytowych
Jednym z charakterystycznych objawów wskazujących na problemy z gruczołami okołoodbytowymi jest tzw. “saneczkowanie” – polegające na ocieraniu okolic odbytu o podłoże, często obserwowane jako przesuwanie tylnej części ciała zwierzęcia po podłodze.
Zachowanie to wynika z odczuwanego dyskomfortu, świądu lub bólu w tej okolicy. Zwiększone zainteresowanie zwierzęcia okolicą odbytu, manifestujące się intensywnym wylizywaniem lub wygryzaniem tego obszaru, również powinno wzbudzić czujność opiekuna. W miarę postępu problemu, można zaobserwować zmiany w wyglądzie okolicy odbytu, takie jak obrzęk, zaczerwienienie, a w dotyku – bolesność.
Często pojawia się również charakterystyczny, nieprzyjemny zapach, opisywany jako rybny. Zapach ten pochodzi z nagromadzonej i zalegającej wydzieliny, która ulega zmianom chemicznym.
W sytuacjach, gdy zgęstniała wydzielina nie może wydostać się naturalną drogą, dochodzi do nadmiernego nagromadzenia i rozciągnięcia gruczołu, co w konsekwencji może prowadzić do powstania ropnia. W następstwie dalszego rozwoju stanu zapalnego, ropień może pęknąć, tworząc przetokę – nieprawidłowe połączenie między gruczołem a powierzchnią skóry.
Pęknięciu ropnia towarzyszy wypływ treści ropnej, często z domieszką krwi. Wówczas obserwuje się przetokę w okolicy odbytu. Zwierzę może wykazywać niepokój, apatię, a nawet utratę apetytu. Warto zaznaczyć, że u niektórych zwierząt objawy mogą być subtelne i trudne do zauważenia na wczesnym etapie, dlatego regularne obserwacje zachowania i stanu zdrowia zwierzęcia są kluczowe dla wczesnego rozpoznania i interwencji. 5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe. 5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe.
Przyczyny problemów z gruczołami okołoodbytowymi
5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe. Fizjologicznie, gruczoły okołoodbytowe opróżniają się samoczynnie podczas defekacji, dzięki uciskowi wywieranemu przez masy kałowe na ich ścianki. Dysfunkcje pojawiają się, gdy mechanizm ten zostaje zaburzony.
Do najczęstszych przyczyn nieprawidłowego opróżniania gruczołów należą nieprawidłowa konsystencja kału. Zarówno zbyt miękki stolec (biegunka), jak i zbyt twardy (zaparcia) uniemożliwiają efektywny ucisk na gruczoły i ich opróżnienie. W przypadku biegunek brakuje masy formującej stolec, natomiast przy zaparciach stolec jest zbyt twardy, by wywrzeć odpowiedni nacisk.
Zaburzenia motoryki jelit, takie jak spowolniona perystaltyka, mogą prowadzić do rzadszych wypróżnień, a tym samym do rzadszego opróżniania gruczołów.
Otyłość, poprzez nadmiar tkanki tłuszczowej w okolicy okołoodbytowej, utrudnia mechaniczne opróżnianie gruczołów. Nieodpowiednia dieta, uboga w błonnik, może prowadzić do problemów z konsystencją kału.
Predyspozycje rasowe i anatomiczne również odgrywają rolę. Niektóre rasy, szczególnie małe i miniaturowe (np. chihuahua, yorkshire terier, pudel miniaturowy), wykazują większą skłonność do problemów z gruczołami okołoodbytowymi, co może być związane z ich anatomią i tendencją do bardziej miękkich stolców.
Alergie i choroby skóry, powodujące stany zapalne w okolicy odbytu, mogą utrudniać opróżnianie gruczołów. Bezpośrednie infekcje gruczołów lub stany zapalne okolicznych tkanek mogą prowadzić do ich obrzęku i niedrożności.
Nietolerancje i alergie pokarmowe, poprzez wpływ na procesy trawienne i konsystencję kału, również mogą sprzyjać problemom z gruczołami okołoodbytowymi.
Przepełnione gruczoły powodują dyskomfort, świąd, a w konsekwencji, w wyniku zastoju wydzieliny, może dojść do rozwoju stanu zapalnego (zapalenie gruczołów okołoodbytowych), a nawet powstania ropnia i przetoki.
U kotów problemy z gruczołami okołoodbytowymi występują rzadziej i zazwyczaj przebiegają łagodniej, jednak w niektórych przypadkach również mogą wymagać interwencji, w tym modyfikacji diety.
Kiedy skontaktować się z weterynarzem?
W przypadku zaobserwowania u zwierzęcia jakichkolwiek objawów wskazujących na problemy z gruczołami okołoodbytowymi, takich jak saneczkowanie, nadmierne wylizywanie lub wygryzanie okolicy odbytu, obrzęk, zaczerwienienie, bolesność w dotyku, nieprzyjemny (szczególnie rybny) zapach, a tym bardziej wypływ krwisto-ropnej substancji lub obecność przetoki, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Wczesna interwencja pozwala uniknąć poważnych powikłań, takich jak rozległe stany zapalne, ropnie czy przetoki, które mogą wymagać długotrwałego i kosztownego leczenia, a w skrajnych przypadkach nawet interwencji chirurgicznej. 5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe.
Samodzielne opróżnianie gruczołów okołoodbytowych
W niektórych przypadkach samodzielne opróżnianie gruczołów okołoodbytowych może przynieść ulgę zwierzęciu, jednak zabieg ten wymaga ostrożności, precyzji oraz zapewnienia odpowiednich warunków higienicznych.
Zanim przystąpisz do opróżniania gruczołów, upewnij się, że masz wszystko, co niezbędne: rękawiczki jednorazowe (lateksowe lub nitrylowe) oraz dostęp do ciepłej wody. Zaleca się wykonywanie zabiegu w wannie lub pod prysznicem, co ułatwia utrzymanie czystości.
Delikatnie oczyść okolicę odbytu zwierzęcia za pomocą ciepłej wody, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia. Następnie załóż rękawiczki i przygotuj się do zabiegu.
Jedną ręką unieś ogon zwierzęcia, chwytając go jak najbliżej nasady i unosząc nad grzbiet. Dzięki temu okolica odbytu stanie się lepiej widoczna. Gruczoły okołoodbytowe znajdują się po obu stronach odbytu, w pozycji przypominającej godziny 4 i 8 na tarczy zegara.
Aby opróżnić gruczoły, umieść kciuk jednej ręki na jednej stronie odbytu (np. godzina 4), a palec wskazujący na przeciwnej (np. godzina 8). Delikatnie, ale stanowczo uciskaj, wykonując ruchy skierowane od zewnątrz w stronę odbytu.
Jeśli gruczoły nie są zablokowane, powinna wydobyć się brązowa, oleista wydzielina o charakterystycznym, intensywnym zapachu. Należy unikać gwałtownych ruchów i nadmiernego nacisku. Jeżeli pomimo delikatnego ucisku nie obserwuje się wydobywania wydzieliny, może to świadczyć o znacznym zablokowaniu gruczołów, gęstej konsystencji zalegającej treści lub o toczącym się stanie zapalnym.
W takiej sytuacji należy bezwzględnie zaprzestać dalszych prób opróżniania i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem weterynarii. Próby siłowego opróżniania zablokowanych gruczołów mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak pęknięcie ropnia czy powstanie przetoki.
Jak często opróżniać gruczoły okołoodbytowe u psa?
Częstotliwość opróżniania gruczołów okołoodbytowych u psa jest kwestią indywidualną i zależy od potrzeb konkretnego zwierzęcia. Nie ma jednej, uniwersalnej zasady, ponieważ zdrowy pies powinien naturalnie i samoczynnie oczyszczać swoje gruczoły podczas wypróżniania.
Jeśli jednak występują problemy, takie jak częste saneczkowanie, nieprzyjemny zapach czy obrzęk w okolicy odbytu, konieczne może być regularne ręczne opróżnianie gruczołów. Na początku, przy występujących problemach, zaleca się opróżnianie co 2-3 tygodnie, aby zapobiec ich przepełnieniu, zapaleniu lub powstawaniu ropni.
Stopniowo, wprowadzając zmiany w diecie, takie jak wprowadzenie naturalnych produktów, zwiększenie ilości błonnika, podawanie suplementów wspierających zdrowie jelit oraz dbanie o prawidłową objętość stolca, można dążyć do tego, aby pies samoczynnie regulował opróżnianie gruczołów.
Celem jest ograniczenie potrzeby ręcznego opróżniania gruczołów i umożliwienie psu naturalnej ich regulacji. Dlatego warto obserwować swojego pupila, aby dopasować częstotliwość i sposób postępowania do indywidualnych potrzeb zwierzęcia. 5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe.
Postępowanie przy problemach z gruczołami okołoodbytowymi u psa i kota
Ciepłe okłady
Ściereczkę należy namoczyć w roztworze soli Epsom i ciepłej wody, a następnie przyłożyć do okolicy odbytu zwierzęcia na 5 minut, powtarzając zabieg dwa razy dziennie.
W przypadku, gdy zwierzę na to pozwala, można delikatnie wywierać nacisk na gruczoły podczas stosowania kompresu – może to wspomóc ich opróżnienie.
Probiotyki
Probiotyki odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia jelit u psów, wspierając równowagę mikroflory bakteryjnej i funkcjonowanie układu odpornościowego.
Szczególnie skutecznym szczepem jest Lactobacillus acidophilus, który poprzez produkcję kwasu mlekowego zwiększa kwasowość w jelicie, hamując rozwój patogenów takich jak Salmonella, Escherichia coli czy Clostridium perfringens. Dodatkowo, Lactobacillus acidophilus uczestniczy w syntezie witamin z grupy B, w tym niacyny, kwasu foliowego i witaminy B6.
W przypadku psów z problemami z gruczołami okołoodbytowymi, suplementacja probiotykami może wspomóc prawidłowe funkcjonowanie tych gruczołów. Wysokiej jakości dieta bogata w składniki odżywcze, wspierająca formowanie zwartego stolca, jest kluczowa dla prawidłowego opróżniania gruczołów.
Zwiększenie objętości kału
Dodatkowa ilość błonnika w diecie może przyczynić się do zwiększenia objętości kału, co w sposób naturalny wywiera nacisk na gruczoły odbytu, wspomagając ich opróżnianie. Właściwie dobrane źródła błonnika to:
- mielony len (siemię lniane) – 1 łyżeczka na 250 g karmy dziennie;
- otręby owsiane – 1 łyżeczka na 5 kg masy ciała dziennie;
- marchew – 1/8 szklanki na 5 kg masy ciała dziennie;
- dynia – 1 łyżka stołowa dziennie, szczególnie polecana dla kotów.
- błonnik z psylium – 1 łyżeczka na 5 kg masy ciała dziennie;
Włączenie tych produktów do codziennej diety może wspierać prawidłowe funkcjonowanie gruczołów odbytu, w szczególności u zwierząt mających trudności z ich opróżnianiem.
5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe u psa i kota.
Regularna aktywność fizyczna
Regularna aktywność fizyczna wspomaga opróżnianie gruczołów odbytu. Zwierzę powinno mieć zapewnioną co najmniej 15 minut aktywności fizycznej dwa razy dziennie.
Regularne spacery, zabawy lub inne formy ruchu mogą pomóc w naturalnym opróżnianiu gruczołów, co zmniejsza ryzyko ich zapalenia lub zablokowania. Warto dopasować rodzaj i intensywność ćwiczeń do kondycji fizycznej i wieku zwierzęcia.
Srebro koloidalne
Srebro koloidalne to płynna zawiesina mikroskopijnych cząsteczek srebra, które wykazują silne właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i wspomagające procesy gojenia tkanek. Srebro koloidalne może być stosowane zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie.
W przypadku problemów z gruczołami odbytu, na przykład ich infekcji lub zapalenia, srebro koloidalne może być stosowane zewnętrznie do przemywania okolic odbytu. Przemywanie to może pomóc w walce z bakteriami, zmniejszyć stan zapalny i wspierać gojenie tkanek. Należy zastosować małą ilość srebra koloidalnego na wacik lub gazik, a następnie delikatnie przemyć okolice odbytu zwierzęcia. Czynność tę należy powtarzać 1-2 razy dziennie.
Stosowanie wewnętrzne: zalecana dawka srebra koloidalnego doustnie to 1/2 łyżeczki na 5 kg masy ciała, podawana dwa razy dziennie.
Zabezpiecz okolicę odbytu przed lizaniem
Ślina zwierzęcia posiada właściwości antybakteryjne, które mogą zapobiec początkowemu tworzeniu się ropnia. Jednak w przypadku problemów z gruczołami okołoodbytniczymi należy uniemożliwić psu lub kotu lizanie zmienionej okolicy, szczególnie w przypadku stanów zapalnych, ropni czy po zabiegach.
Lizanie może prowadzić do dodatkowego podrażnienia, wprowadzenia bakterii oraz spowolnienia procesu gojenia. W takich sytuacjach warto zastosować kołnierz ochronny (tzw. kołnierz elżbietański) lub specjalną oponę, które uniemożliwią dostęp do chorego miejsca.
5 naturalnych sposobów na zdrowe gruczoły okołoodbytowe u psa i kota.
Zioła zalecane przy problemach z gruczołami okołoodbytowymi
- JEŻÓWKA PURPUROWA (ECHINACEA PURPUREA): to roślina o silnych właściwościach immunomodulujących, przeciwzapalnych i przeciwdrobnoustrojowych. Działa wspomagająco na układ odpornościowy, pomagając w walce z infekcjami bakteryjnymi, które mogą dotyczyć gruczołów odbytu. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, jeżówka może pomóc w zmniejszeniu obrzęku i podrażnienia gruczołów oraz przyspieszyć ich gojenie. Jeżówka jest bezpieczna dla większości zwierząt, jednak przedłużone stosowanie (powyżej 10–14 dni) nie jest zalecane, aby uniknąć osłabienia naturalnych mechanizmów obronnych.
Przy zakażeniach ropnych, trudno gojących się przetokach, można przygotować napar z suszonego korzenia (1 łyżeczka na 200 ml wrzątku) i stosować go do przemywania ran. Ponadto do stosowania zewnętrznego można używać maści z jeżówką, która może być aplikowana bezpośrednio na okolice odbytu. Maść z jeżówką ma działanie przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe, co czyni ją skutecznym preparatem wspomagającym leczenie infekcji oraz stanów zapalnych w tej okolicy. Aby zmniejszyć ból i obrzęk oraz przyspieszyć gojenie należy nakładać cienką warstwę maści na zmienione miejsca 1-2 razy dziennie. Dawkowanie doustne: można podawać suszony korzeń w dawce 50–100 mg na 10 kg masy ciała, dwa razy dziennie, lub nalewkę w dawce 1 kropla na 1 kg masy ciała, również dwa razy dziennie, po rozcieńczeniu wodą.
- MAHONIA POSPOLITA (MAHONIA AQUIFOLIUM): to roślina o silnych właściwościach przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych. Głównym składnikiem aktywnym tej rośliny jest berberyna, która ma działanie antyseptyczne i wspomaga eliminację patogenów z organizmu. Dzięki tym właściwościom, mahonia może pomóc w leczeniu infekcji gruczołów okołoodbytniczych, szczególnie w przypadku bakteryjnych stanów zapalnych. Mahonia pospolita jest bezpieczna w stosowaniu, ale u zwierząt osłabionych lub w ciąży należy zachować ostrożność. Do stosowania miejscowego można użyć nalewki z mahonii (1 ml nalewki na 100 ml przegotowanej wody) do przemywania rany lub przygotować napar z suszonego korzenia (1 łyżeczka na 200 ml wrzątku). Wskazana jest także maść zawierająca ekstrakt z mahonii, którą należy nakładać na okolice odbytu 1-2 razy dziennie, Te preparaty pomagają zmniejszyć stan zapalny i zapobiegają dalszemu rozwojowi infekcji. Dawkowanie doustne: mahonia może być podawana w formie nalewki – w dawce 1 kropla na 1 kg masy ciała, dwa razy dziennie, zawsze po rozcieńczeniu wodą.
Homeopatia przy problemach z gruczołami okołoodbytowymi
- SILICEA: Jeden z najczęściej stosowanych w leczeniu ropni leków homeopatycznych. Pomaga organizmowi usunąć resztki zanieczyszczeń z rany, wspierając w ten sposób gojenie ropnia. Dawkowanie: 1 dawka w stężeniu 5CH, podawać 2 razy dziennie przez 3–5 dni.
- HEPAR SULPHURIS CALCAREUM (HEPAR SULPH): preparat stosowany przy stanach zapalnych gruczołów okołodbytniczych, szczególnie gdy występuje ból, zaczerwienienie lub tendencja do powstawania ropni. Dawkowanie: 1 dawka w stężeniu 30CH, co 4-6 godzin przez 2–3 dni.
- CALLENDULA OFFICINALIS (nagietek lekarski): znany ze swoich właściwości antyseptycznych i wspomagających gojenie ran. Nagietek działa przeciwzapalnie i sprzyja oczyszczaniu się rany i przyspiesza ziarninowanie, dlatego jest polecany do pielęgnacji po drenażu ropnia lub gdy występuje przetoka w okolicy gruczołów okołoodbytowych. Do stosowania zewnętrznego: można wykorzystać nalewkę Calendula (Tinctura Calendulae), roztwór sporządza się poprzez zmieszanie 20 kropli nalewki z 1 łyżką stołową wody. Uzyskanym roztworem zwilża się gazik i przemywa ranę kilka razy dziennie. Dawkowanie doustne: 1 dawka w stężeniu 30CH 2 razy dziennie przez maksymalnie 5 dni.
- PULSATILLA (sasanka zwyczajna): stosowana, gdy gruczoły są obrzęknięte, a wydzielina jest gęsta i żółtawa, często towarzyszy temu brak apetytu lub łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Dawkowanie: 1 dawka 9CH 2 razy dwa razy dziennie przez 3-5 dni.
- BELLADONNA (pokrzyk wilcza jagoda): skuteczna w przypadku ostrego zapalenia gruczołów okołoodbytowych, zwłaszcza gdy zauważalne są objawy takie jak: podwyższona ciepłota okolicy odbytu, zaczerwienienie i pulsujący ból. Dawkowanie: 1 dawka 30 CH co 4 godziny przez maksymalnie 3 dni.
Problemy z gruczołami okołoodbytowymi, zasady stosowania homeopatii. Leki homeopatyczne stosuje się w postaci granulek, tabletek lub kropli. Dawkowanie zależy od rodzaju leku, a także od stopnia zaawansowania rany. Ogólne zasady dawkowania:
1 DAWKA dla dorosłego psa lub kota to:
- 1 tabletka
- 5 granulek
- 5 kropli
Dla szczeniąt lub kociąt należy zastosować 1/2 dawki. Dla bardzo dużych psów lub w ostrych stanach można zastosować półtorej dawki.
Zapoznaj się z zastrzeżeniem dotyczącym treści. Zapraszamy na naszą stronę: Poradnik Weterynaryjny z informacjami na temat zdrowia psów i kotów. Zapisując się na nasz biuletyn otrzymasz przydatne porady prosto do skrzynki mailowej.
Wesprzyj nasze działania wpłacając darowiznę lub przekaż 1,5% podatku.
Dziękujemy!