5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych
Spis treści
5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych. Najczęściej diagnozowanym typem kamieni moczowych u psów i kotów są struwity (fosforany amonowo-magnezowe) – złogi mineralne, które tworzą się w moczu o zasadowym odczynie pH.
Składają się z magnezu, amoniaku i fosforanów. U psów ich powstawanie zazwyczaj wiąże się z bakteryjnymi infekcjami dróg moczowych, podczas gdy u kotów głównym czynnikiem jest dieta oraz niedostateczne spożycie wody. Struwity należą do złogów, które – przy odpowiednio dobranym postępowaniu dietetycznym – można skutecznie rozpuścić, o ile nie towarzyszy im infekcja.
Kiedy skontaktować się z weterynarzem?
Jeśli zwierzę ma trudności z oddawaniem moczu, oddaje mocz bardzo rzadko, tylko po kilka kropli lub nie wydala go wcale – jest to sytuacja wymagająca natychmiastowej pomocy weterynaryjnej.
Takie objawy mogą sugerować, że doszło do zatkania cewki moczowej przez kryształy lub kamienie struwitowe, co stanowi stan nagły i zagraża życiu. Do niepokojących sygnałów należą również: bolesność podczas mikcji, obecność krwi w moczu, częste i bezskuteczne próby oddawania moczu, zmiany w zachowaniu (takie jak osowiałość, drażliwość), wymioty oraz brak apetytu.
W celu ustalenia przyczyny i dobrania skutecznej terapii, warto wykonać pełne badanie moczu, a jeśli to możliwe – również analizę obecnych złogów, co pozwoli określić ich skład chemiczny i odpowiednio zaplanować dalsze postępowanie. 5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych.
Postępowanie w przypadku struwitów
5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych. W przypadku kamieni struwitowych (fosforanów amonowo-magnezowych) celem terapii jest przede wszystkim zakwaszenie moczu i wyleczenie infekcji dróg moczowych.
Dieta
W leczeniu i profilaktyce struwitów u psów i kotów ogromne znaczenie ma właściwie dobrana dieta, która pomaga rozpuścić istniejące złogi i ogranicza ryzyko ich ponownego powstawania. Struwity, czyli kamienie zbudowane z fosforanów amonowo-magnezowych, najczęściej tworzą się w zasadowym pH moczu, dlatego jednym z głównych celów żywieniowych jest zakwaszenie moczu i zwiększenie jego objętości.
U zwierząt zmagających się z tą formą kamicy stosuje się najczęściej dietę wysokobiałkową, szczególnie u kotów, które jako mięsożercy potrzebują znacznych ilości białka pochodzenia zwierzęcego. Tego typu dieta sprzyja utrzymaniu kwaśnego odczynu moczu, co przeciwdziała wytrącaniu się struwitów. Jednocześnie konieczne jest ograniczenie zawartości magnezu i fosforu w pożywieniu, ponieważ to właśnie te pierwiastki – obok amoniaku – stanowią główne składniki kryształów.
Pomocne bywają również dodatki zakwaszające, takie jak DL-metionina lub chlorek amonu, które wpływają na obniżenie pH moczu do poziomu około 6,0–6,5. Warto również pamiętać o zapewnieniu zwierzęciu odpowiedniego nawodnienia – podawanie karmy mokrej, uzupełnionej bulionem lub wodą, wspomaga diurezę, co zmniejsza ryzyko krystalizacji.
Dieta może być zarówno komercyjna, oparta na specjalistycznych karmach weterynaryjnych typu “urinary”, jak i domowa, przygotowywana samodzielnie – pod warunkiem, że jest odpowiednio zbilansowana i dobrana do potrzeb konkretnego pacjenta. W obu przypadkach należy regularnie kontrolować stan zdrowia zwierzęcia, wykonując badania moczu, a czasami również badania kontrolne krwi. Należy pamiętać, że niektóre karmy weterynaryjne przeznaczone do rozpuszczania struwitów nie powinny być stosowane długoterminowo – po zakończeniu leczenia zazwyczaj wdraża się dietę profilaktyczną lub indywidualnie dopasowane żywienie podtrzymujące.
Dieta domowa dla psa z tendencją do struwitów
Przykładowa dieta domowa dla psa z tendencją do struwitów (pies 10 kg, dzienna porcja podzielona na 2 posiłki):
- gotowane mięso z indyka lub cielęciny (ok. 120–150 g dziennie),
- gotowane warzywa: marchew, dynia, cukinia (ok. 100 g),
- niewielka ilość ryżu lub kaszy jaglanej (ok. 40 g po ugotowaniu),
- kilka kropel oleju z łososia,
- dodatek zakwaszający mocz (np. DL-metionina – tylko po konsultacji z lekarzem weterynarii),
- suplement witaminowy (dopasowany do diety i wagi psa),
- dodatek płynów: woda lub niesolony wywar mięsno-warzywny.
Dieta domowa dla kota z tendencją do struwitów
Przykładowa dieta domowa dla kota z tendencją do struwitów (kot 4–5 kg):
- gotowane mięso z kurczaka lub królika (ok. 100–120 g dziennie),
- odrobina gotowanej wątróbki (maks. 1 raz w tygodniu),
- gotowana dynia lub cukinia (ok. 1 łyżeczka),
- niewielka ilość ugotowanego żółtka (1/2 na 2–3 dni),
- dodatek tauryny i witamin z grupy B,
- DL-metionina (lub inny zakwaszacz – po konsultacji z lekarzem weterynarii),
- dodatkowe nawodnienie: podawanie mokrej karmy lub rozcieńczonego bulionu.
Witamina C
Witamina C, czyli kwas askorbinowy, to jeden z naturalnych środków, które mogą wspierać profilaktykę oraz leczenie kamicy struwitowej u psów i kotów. Jej działanie opiera się głównie na zdolności do zakwaszania moczu, co ma kluczowe znaczenie w przypadku struwitów – te bowiem powstają przede wszystkim w zasadowym środowisku układu moczowego.
Obniżenie pH moczu sprzyja rozpuszczaniu kryształów fosforanowo-amonowo-magnezowych i zapobiega ich ponownemu wytrącaniu. Dodatkowo, witamina C może wspomagać odporność oraz działać lekko przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, co ma znaczenie w przypadkach, gdy kamicy towarzyszą nawracające infekcje dróg moczowych – często współistniejące ze struwitami. U niektórych pacjentów odpowiednia suplementacja witaminą C może zmniejszyć częstość zakażeń i wspierać naturalne mechanizmy obronne organizmu. Dawkowanie: zaleca się rozpoczynanie suplementacji od małej dawki – około 100 mg na każde 5 kg masy ciała dziennie – i obserwowanie reakcji organizmu.
Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, więc jej nadmiar jest zwykle wydalany z moczem, ale przy zbyt wysokich dawkach może dojść do podrażnienia przewodu pokarmowego (biegunki, wymioty), a u niektórych zwierząt także do wytrącania się szczawianów wapnia, zwłaszcza przy długotrwałym stosowaniu. Dlatego suplementację witaminą C warto prowadzić okresowo, a jej stosowanie najlepiej skonsultować z lekarzem weterynarii.
U kotów szczególnie ważna jest ostrożność, ponieważ są one bardziej wrażliwe na zmiany pH moczu i mają większą skłonność do tworzenia szczawianów. W praktyce witaminę C można podawać w formie proszku, kapsułek lub tabletek, najlepiej w trakcie posiłku, aby zminimalizować ewentualne podrażnienia żołądka. Przy długotrwałym stosowaniu warto regularnie monitorować pH moczu oraz ogólny stan zwierzęcia, aby upewnić się, że suplementacja przynosi oczekiwany efekt i nie prowadzi do nowych problemów zdrowotnych.
Żurawina
5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych. Tradycyjny, domowy sposób stosowany u ludzi z nawracającymi infekcjami dróg moczowych. Zawarte w żurawinie antyoksydanty, substancje przeciwbakteryjne i witamina C wpływają pozytywnie na pracę układu moczowego i ograniczają namnażanie się szkodliwych bakterii w pęcherzu zwierzaka. Korzystne skutki wynikają z zakwaszenia moczu i utrudnienia bakteriom przylegania do ściany pęcherza. Dostępne są tabletki, kapsułki lub syropy zawierające wyciąg z żurawiny.
Dawkowanie: zalecana dawka soku: 2 ml na każdy kg masy ciała dziennie. Dawka ekstraktu z żurawiny wynosi 100 mg/10 kg dziennie. UWAGA: Zwierzętom nie należy podawać suszonej żurawiny – zawiera ona dodatkowy cukier, olej i potencjalnie szkodliwe konserwanty.
Probiotyki
W przypadku kamicy struwitowej u psów i kotów, szczególnie gdy towarzyszy jej infekcja dróg moczowych, warto zwrócić uwagę nie tylko na leczenie przyczynowe, ale również na wsparcie układu odpornościowego i mikrobioty przewodu pokarmowego. Podawanie antybiotyków – często niezbędnych w leczeniu zakażeń układu moczowego – prowadzi do zaburzenia równowagi naturalnej flory bakteryjnej jelit, co może obniżać odporność i sprzyjać nawrotom infekcji. Dlatego tak ważna jest suplementacja odpowiednich probiotyków, zwłaszcza z rodzaju Lactobacillus, a w szczególności szczepu Lactobacillus acidophilus.
Lactobacillus acidophilus to bakteria kwasu mlekowego, która w naturalny sposób wspiera układ pokarmowy i immunologiczny. Odbudowując florę bakteryjną jelit, przyczynia się do lepszej odpowiedzi immunologicznej organizmu na infekcje, również te lokalizujące się poza przewodem pokarmowym – jak np. zapalenia pęcherza moczowego. Co więcej, niektóre badania sugerują, że bakterie z rodzaju Lactobacillus mogą mieć korzystny wpływ także na mikrobiom dróg moczowych, pomagając ograniczyć namnażanie się patogennych bakterii, które mogą przyczyniać się do powstawania struwitów.
Zalecane dawkowanie: probiotyków opartych na L. acidophilus to zazwyczaj 1 kapsułka na każde 20 kg masy ciała dziennie, podawana najlepiej z posiłkiem. U mniejszych zwierząt kapsułkę można otworzyć i wymieszać proszek z karmą. Probiotyki warto stosować nie tylko w trakcie terapii antybiotykowej, ale również jeszcze przez kilka tygodni po jej zakończeniu, aby wspomóc pełną regenerację mikrobiomu. U zwierząt z tendencją do nawracających zakażeń układu moczowego warto rozważyć dłuższą, cykliczną suplementację jako element profilaktyki. 5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych.
Nawodnienie
Odpowiednie nawodnienie organizmu jest jednym z najważniejszych elementów zarówno w leczeniu, jak i zapobieganiu kamicy struwitowej oraz infekcjom dróg moczowych. Gęsty, zagęszczony mocz sprzyja tworzeniu się kryształów i kamieni, a także stanowi dogodne środowisko dla namnażania się bakterii. Dlatego zwiększenie ilości przyjmowanych płynów pomaga rozcieńczyć mocz, obniżyć jego pH i ułatwić wypłukiwanie szkodliwych substancji oraz drobnoustrojów z układu moczowego.
U kotów, które z natury niechętnie piją wodę, kluczowe znaczenie ma żywienie oparte wyłącznie na mokrej karmie, której wilgotność wynosi nawet 75–80%. Dzięki temu duża część zapotrzebowania na płyny zostaje pokryta z pokarmu. Można także podawać delikatne buliony (np. z kurczaka, bez soli i przypraw), wodę z mokrej karmy lub zupki mięsne przygotowywane specjalnie dla zwierząt. Wodę warto rozstawiać w kilku miejscach domu – w miseczkach lub fontannach, które zachęcają kota do picia dzięki ciągłemu ruchowi wody.
U psów najłatwiej zwiększyć podaż płynów poprzez dodawanie wody do suchej karmy – najlepiej w proporcji 1:1 lub nawet więcej. Dobrym rozwiązaniem są również domowe zupki mięsne (np. z gotowanego kurczaka, indyka czy wołowiny), bez przypraw, a także specjalne buliony weterynaryjne, dostępne w niektórych gabinetach i sklepach zoologicznych. Psy zwykle chętniej piją wodę niż koty, ale również w ich przypadku warto zadbać o atrakcyjną formę jej podania, np. poprzez smakowe dodatki lub fontanny.
Dzienne zapotrzebowanie na wodę
5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych. U zdrowego psa dzienne zapotrzebowanie na wodę wynosi średnio około 50–60 ml na każdy kilogram masy ciała, a u kota nieco mniej – około 40–50 ml/kg mc, jednak u zwierząt z chorobami układu moczowego te wartości powinny być wyraźnie wyższe, nawet o 20–30%. Oznacza to, że np. pies o masie 20 kg powinien wypijać minimum 1 litr wody dziennie, a najlepiej 1,2–1,4 litra. Kot o wadze 4 kg – co najmniej 200 ml, a najlepiej 250–300 ml dziennie.
W przypadku zwierząt niechętnie pijących, można zastosować naturalne metody stymulacji pragnienia, np. dodatek odrobiny wody z tuńczyka z puszki (własnej produkcji lub bez dodatku soli), kostki lodu z bulionu, a w razie potrzeby nawet doustne płyny nawadniające dla zwierząt. W skrajnych przypadkach lekarz weterynarii może zalecić również nawadnianie podskórne.
Regularne monitorowanie spożycia wody oraz obserwacja koloru i zapachu moczu pozwala szybko wychwycić zmiany mogące świadczyć o nawrocie choroby. Jasnożółty, klarowny mocz o łagodnym zapachu to oznaka dobrego nawodnienia. Z kolei ciemny, intensywnie pachnący mocz o niskiej objętości może świadczyć o odwodnieniu i wymaga podjęcia działań.
Zakwaszenie moczu L-metioniną
L-metionina to aminokwas siarkowy, który odgrywa istotną rolę w metabolizmie białek i detoksykacji organizmu. W kontekście zdrowia układu moczowego psów i kotów jej najważniejszym działaniem jest naturalne zakwaszanie moczu, co ma szczególne znaczenie w leczeniu i profilaktyce kamicy struwitowej. Struwity tworzą się w zasadowym środowisku, dlatego obniżenie pH moczu sprzyja ich rozpuszczaniu oraz zapobiega tworzeniu się nowych złogów.
L-metionina wpływa na metabolizm związków azotowych, a produkty jej przemian – m.in. kwas siarkowy – powodują fizjologiczne obniżenie pH moczu. Działa więc delikatnie, ale skutecznie, wspierając inne elementy terapii, takie jak dieta, nawodnienie czy leczenie infekcji. Jest dostępna w formie tabletek lub kapsułek, często jako składnik preparatów wspomagających zdrowie dróg moczowych u zwierząt. Dodatkową zaletą L-metioniny jest jej wpływ na zmniejszenie intensywności zapachu moczu, co bywa korzystne u zwierząt niewychodzących, szczególnie kotów. Warto jednak pamiętać, że nie jest to preparat działający natychmiast – efekty mogą być widoczne po kilku dniach do tygodnia stosowania. Dawkowanie: 25 mg dziennie dla kota lub małego psa. W przypadku większych zwierząt – dawkę należy odpowiednio zwiększyć, najlepiej po konsultacji z lekarzem weterynarii.
Podczas suplementacji L-metioniną wskazane jest monitorowanie pH moczu – można to robić w warunkach domowych za pomocą pasków testowych. Optymalne pH moczu u psów i kotów z tendencją do tworzenia struwitów powinno utrzymywać się w zakresie 6,0–6,5. Jeśli pH spada poniżej 6,0, może dojść do przesadnego zakwaszenia, co zwiększa ryzyko tworzenia się innych typów kamieni, np. szczawianowych. 5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych.
Zioła zalecane przy kamicy struwitowej
HORTENSJA OGRODOWA (HYDRANGEA ARBORESCENS): roślina tradycyjnie stosowana w chorobach układu moczowego ze względu na swoje właściwości moczopędne, przeciwzapalne oraz wspomagające rozpuszczanie złogów mineralnych. Hortensja delikatnie zakwasza mocz, co może ograniczyć formowanie się kamieni struwitowych – najczęściej spotykanych u psów i kotów. Działa rozkurczowo i wspomaga funkcjonowanie nerek oraz pęcherza moczowego, łagodząc ból i poprawiając komfort oddawania moczu. Dawkowanie: w postaci nalewki – 1 kropla na 1 kg masy ciała raz dziennie, po rozcieńczeniu w wodzie lub z pokarmem. Najlepiej działa w połączeniu z innymi ziołami o podobnym działaniu.
KOLINSONIA KANADYJSKA (COLLINSONIA CANADENSIS): zioło o silnym działaniu moczopędnym, ściągającym i przeciwzapalnym. Tradycyjnie używane w leczeniu stanów zapalnych pęcherza, dróg moczowych oraz przy kamicy. Pomaga zmniejszyć przekrwienie tkanek i łagodzić objawy bólowe związane z obecnością kamieni. Dawkowanie: najlepiej w formie nalewki – 1 kropla na 1 kg masy ciała raz dziennie, po rozcieńczeniu.
SADZIEC PURPUROWY (EUPATORIUM PURPUREUM): zioło stosowane w medycynie ludowej jako środek „rozbijający” kamienie – zarówno w nerkach, jak i pęcherzu. Wspiera rozdrabnianie i wydalanie złogów z układu moczowego, zarówno z nerek, jak i z pęcherza. Działa moczopędnie, rozkurczowo i przeciwzapalnie, łagodząc dyskomfort związany z obecnością kamieni. Wykazuje również działanie przeciwbakteryjne, dlatego może być pomocny przy współistniejących infekcjach dróg moczowych. Dawkowanie: nalewka – 1 kropla na 1 kg masy ciała raz dziennie.
ZNAMIĘ KUKURYDZY (STIGMA MAYDIS): delikatne, naturalne wsparcie dla układu moczowego. Znamię kukurydzy działa moczopędnie, przeciwzapalnie i kojąco, wspierając eliminację toksyn oraz łagodząc podrażnienia błony śluzowej pęcherza. Regularne stosowanie może pomóc zapobiegać nawrotom infekcji i złogów. Doskonale sprawdza się w terapii wspomagającej przy kamicy i infekcjach, także u młodych lub wrażliwych zwierząt. Dawkowanie: napar – 1 łyżeczka suszu na 150 ml wrzątku, parzyć 10–15 minut pod przykryciem. Podawać schłodzony napar w małych ilościach kilka razy dziennie (np. 5–10 ml na 5 kg masy ciała), można dodać do karmy. Nalewka -1 kropla na 1 kg masy ciała dziennie, rozcieńczona w wodzie.
Mieszanka ziołowa zalecana przy struwitach
Aby wzmocnić działanie poszczególnych ziół, warto przygotować mieszankę z równych części nalewek lub ekstraktów: hortensji ogrodowej, kolinsonii kanadyjskiej, sadźca purpurowego oraz znamion kukurydzy.
Dawkowanie: 0,1 ml mieszanki na 1 kg masy ciała raz dziennie (np. 2 ml dla psa o wadze 20 kg), najlepiej podawać z niewielką ilością wody lub karmą. Kurację warto stosować przez 2–4 tygodnie, a w razie potrzeby powtórzyć.
Chińska mieszanka ziołowa
BA ZHENG SAN: to tradycyjna chińska mieszanka ziół stosowana w leczeniu zakażeń i stanów zapalnych dolnych dróg moczowych, zwłaszcza w przypadkach nawracających infekcji i obecności złogów mineralnych. Ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, moczopędne i oczyszczające, co czyni ją skutecznym środkiem wspomagającym terapię kamicy struwitowej oraz profilaktykę nawrotów. W skład mieszanki wchodzą m.in.: akacja katechu (Mu Tong), owoc gardenii (Zhi Zi), korzeń lukrecji (Gan Cao), owoc ligustru błyszczącego (Che Qian Zi), korzeń Scutellaria baicalensis (Huang Qin) i inne zioła o synergicznym działaniu. Ba Zheng San oczyszcza tzw. „wilgotne gorąco” z pęcherza moczowego, co według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej odpowiada stanom zapalnym, infekcjom i obecności kamieni.
Dawkowanie: proszek lub ekstrakt – podawać z niewielką ilością jedzenia lub wymieszać z wodą w ilości 1/8 łyżeczki na każde 5 kg masy ciała, dwa razy dziennie. Kurację stosować przez 7–10 dni, po czym należy ocenić jej efekty. Uwaga: Mieszanka Ba Zheng San nie powinna być stosowana długotrwale ani u zwierząt z przewlekłą niewydolnością nerek. W przypadku zwierząt z tendencją do osłabienia, wychłodzenia lub problemami z trawieniem – należy zachować ostrożność.
Homeopatia
CANTHARIS: jeden z najczęściej stosowanych leków homeopatycznych przy silnym parciu na mocz, bólu i pieczeniu podczas mikcji. Wskazany, gdy zwierzę często próbuje oddawać mocz, ale z trudem lub z silnym bólem. Zwierzę może być niespokojne, a przy dotyku brzucha pojawia się dyskomfort. Dawkowanie: 1 dawka 30CH 2 razy dziennie przez 3–5 dni.
ACONITUM NAPELLUS: zalecany w początkowym stadium infekcji dróg moczowych, szczególnie jeśli objawy pojawiły się nagle, np. po wychłodzeniu. Często towarzyszy im niepokój, przyspieszone tętno i suchość błon śluzowych. Dawkowanie: 1 dawka 12CH, 2–3 razy dziennie przez 2–4 dni.
NUX VOMICA: skuteczna przy częstym, bolesnym parciu na mocz z minimalnym jego oddawaniem. Często stosowana, gdy zwierzę ma trudności z pełnym opróżnieniem pęcherza, jest drażliwe i niespokojne. Uwaga: przed zastosowaniem konieczne jest badanie weterynaryjne, by wykluczyć całkowitą niedrożność dróg moczowych!
Dawkowanie: 1 dawka 30CH co 4 godziny do ustąpienia objawów (maksymalnie 5 dawek).
PULSATILLA: stosowana w przypadkach nawracającego zapalenia pęcherza, gdy objawy są łagodne, ale powracające. Zwierzę często jest osowiałe, mało pije, może mieć zaburzenia trawienne. Często występuje gęsta, żółtawa wydzielina z dróg moczowych. Dawkowanie: 1 dawka 9CH dwa razy dziennie przez 3–5 dni.
5 naturalnych metod postępowania w przypadku kamieni struwitowych, zasady stosowania homeopatii. Leki homeopatyczne stosuje się w postaci granulek, tabletek lub kropli. Dawkowanie zależy od rodzaju leku, a także od stopnia zaawansowania rany. Ogólne zasady dawkowania:
1 DAWKA dla dorosłego psa lub kota to:
- 1 tabletka
- 5 granulek
- 5 kropli
Dla szczeniąt lub kociąt należy zastosować 1/2 dawki. Dla bardzo dużych psów lub w ostrych stanach można zastosować półtorej dawki.
Zapoznaj się z zastrzeżeniem dotyczącym treści. Zapraszamy na naszą stronę: Poradnik Weterynaryjny z informacjami na temat zdrowia psów i kotów. Zapisując się na nasz biuletyn otrzymasz przydatne porady prosto do skrzynki mailowej.
Wesprzyj nasze działania wpłacając darowiznę lub przekaż 1,5% podatku.
Dziękujemy!